Czy uczniowie zyskają Rzecznika? Kolejna duża nowelizacja Prawa oświatowego

Tekst powstał we współpracy z Wydawnictwami Szkolnymi i Pedagogicznymi SA

Ministerstwo Edukacji Narodowej przekazało do konsultacji społecznych oraz uzgodnień międzyresortowych projekt nowelizacji ustawy Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw. To kolejna ogłoszona w ostatnich dniach tak obszerna zmiana w przepisach regulujących funkcjonowanie systemu edukacji. Tym razem dotyczy ona przede wszystkim praw i obowiązków uczniów, a także utworzenia nowego systemu ochrony ich interesów – z Krajowym Rzecznikiem Praw Uczniowskich na czele.

Czytaj więcej

Prawo oświatowe

MEN chce, by od września działał Rzecznik Praw Uczniowskich

Prawdopodobnie już od nowego roku szkolnego przy Ministrze Edukacji Narodowej zacznie działać Rze...

Koniec z rozproszonymi przepisami

Jednym z głównych celów nowelizacji jest uporządkowanie i zebranie w jednym miejscu rozproszonych dotąd regulacji dotyczących praw i obowiązków uczniów. Jak wskazuje Ministerstwo Edukacji Narodowej, dziś przepisy te znajdują się w różnych aktach prawnych – od ustaw, przez rozporządzenia, po statuty szkół. Utrudnia to orientację w obowiązujących normach nie tylko uczniom, ale również nauczycielom.

Nowelizacja ma zatem umożliwić wszystkim zainteresowanym łatwiejszy dostęp do pełnego katalogu praw ucznia, który – zgodnie z propozycją – zostanie przeniesiony na poziom ustawowy jako rozdział 2a w Prawie oświatowym. Katalog ten ma charakter otwarty, co oznacza, że będzie można go uzupełniać, ale nie ograniczać.

W analogiczny sposób ustawodawca zamierza uregulować obowiązki uczniów – ich zamknięty katalog znajdzie się w nowym art. 42b. To zmiana istotna, bo obecnie obowiązki uczniowskie określane są w statutach szkół, co prowadzi do znacznych rozbieżności w praktyce.

Ujednolicenie kar i powoływanie rzeczników

Projekt wprowadza też szczegółowe przepisy dotyczące kar dla uczniów oraz procedur ich wymierzania. Obecnie szkoły mają w tym zakresie dużą swobodę, co prowadzi do niekiedy kontrowersyjnych praktyk, np. nakazu opuszczenia sali lekcyjnej jako formy kary. Po zmianach katalog kar i zasady ich stosowania mają zostać ujednolicone, przy zachowaniu dotychczasowych środków wychowawczych.

Czytaj więcej

Opinie Prawne

Łukasz Korzeniowski: Dlaczego potrzebujemy rzecznika praw uczniowskich

Z praworządnością w szkołach najlepiej nie jest. A jakby się przyjrzeć szkolnym statutom, to niej...

Jednak jednym z najbardziej przełomowych elementów nowelizacji jest utworzenie systemu organów ochrony praw ucznia. W jego skład mają wejść:

Rzecznicy mają działać na różnych poziomach, reagując na przypadki łamania praw uczniów i wspierając edukację prawną w środowisku szkolnym.